رصد وعده‌های انتخاباتی، می‌تواند مطالبه عمومی برای اجرایی شدن آنها توسط نامزدهای انتخاباتی ایجاد کرده و نامزدها را ملزم به پایبندی به وعده‌هایشان کند. در همین راستا آقای خانی، کارشناس شفافیت در برنامه پایش به بررسی تجارب بین‌المللی در زمینه رصد وعده‌های انتخاباتی پرداختند. برای مشاهده این ارائه، به ادامه مطلب مراجعه کنید.
محمدحسین خانی در برنامه پایش با اشاره به رصد وعده نامزدهای در انتخابات کشورهای دیگر اظهار کرد: در زمان انتخابات وعده های مختلف داده می شود. اکثر کشورهای دنیا تقریبا تجربه ثبت وعده ها را دارند که باعث می شود مردم وعده ها را فراموش نکنند و آقایی که نامزد است و بعد از انتخابات رئیس جمهور می شود به یاد دارد چه وعده هایی داده است. چون می داند مردم وعده ها را به یاد دارند.
وی با بیان این‌که ایران جزو معدود کشورهایی است که ثبت وعده ها را ندارد، افزود: نامزدی که بداند وعده هایش ثبت و مورد ارزیابی قرار می گیرد وعده کلی نمی دهد. وعده ها را به صورت مشخص بیان می کند تا در نهایت متوجه شوند آن وعده عملی شده یا خیر. یکی از نمونه ها کشور هندوستان است که وعده ها را مشخص کرده مثلا ۳۵ وعده انجام شده ۱۰۴ وعده در حال انجام است و ۵۷ وعده هم به مرحله باز شدن پرونده نرسیده که اگر روی هر کدام از نمودارها کلیک شود می توان جزئیات آن را دید.
وی ادامه داد: استرالیا هم به همین ترتیب که نشان می دهد ۲۴ درصد وعده ها محقق نشده، ۱۰ درصد متوقف است، ۲۷ درصد آن در حال انجام است و ۳۸ درصد آن هم انجام شده. در انگلستان هم اعضای مختلف کابینه در وزارتخانه های مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرند که چه وعده هایی داده اند و چطور پیگیری شده و این کار به تفکیک دولت و احزاب و مسائل مختلف صورت می گیرد.
این تحلیلگر اقتصادی بیان کرد: کشور شیلی هم وعده ها را براساس تفکیک موضوع مشخص کرده اند. مثلا کشاورزی، فرهنگ، امنیت، اقتصاد، اجتماع و دموکراسی به تفکیک می گوید هر کدام چقدر نمره گرفته اند. لهستان هم با تفکیک حوزه های مختلف کشور وعده ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. مثلا نشان می دهد در حوزه فرهنگ ۸ وعده محقق شده است. در نهایت میزان وعده های عملیاتی شده نتیجه کارنامه دولت در طی ۴ سال خواهدبود.»
خانی درباره این‌که چطور وعده ها طبقه بندی می شود گفت: «بخشی از وعده ها به صورت رسمی منتشر می شود و نامزد انتخابات آنها را در زمان نامزد بودنش منتشر کرده است. آن بخش سند رسمی است که بعد از به قدرت رسیدن برنامه ها به عنوان سند رسمی کشور ارائه می شود. اما بخش اصلی آن را مردم انجام می دهند. اگر در خبرها و صحبت ها متوجه شوند وعده ای داده شده آن را ثبت، پیگیری و ارزیابی می کنند. یعنی قدرت مشارکت مردم تنها در زمان انتخابات نیست. مشارکت در انتخابات هم مهم است اما در طول ۴ سال حکمرانی؛ با این روش مردم می توانند مشارکت خود را حفظ کنند.
وی در پاسخ زمان ارزیابی کاندیداها افزود: نکته مهم این است که چنین ارزیابی هایی در طول ۴ سال انجام می شود. کسی که می خواهد رئیس جمهور شود می داند چه امکاناتی در اختیار دارد و وعده هایی را می دهد که در توانش است و اگر نتواند وعده ای که داده را محقق کند باید دلایل آن را صادقانه با مردم در میان بگذارند. قضاوت باز هم با مردم است.
وی با اشاره به این‌که چنین رصدی در کشور وجود ندارد تصریح کرد: شبیه به این کار در ایران وجود ندارد. خبرگزاری های مختلف، رسانه ملی، تشکل های مدنی و مردمی، فعالان مردمی و نهادهایی که در زمینه شفافیت و پیشگیری از فساد فعال اند می توانند ورود پیدا کنند و چنین سامانه ای را توسعه دهند. در همه جای دنیا معمولا بدنه فعال مردمی در این زمینه مانند دانشجوها، اساتید، فعالان سیاسی و فعالان اقتصادی مشارکت دارند. چون جمع گسترده را شامل می شود و می تواند جناح های مختلف را دربربگیرد بسیار خوب است.
به گفته وی، لازم نیست چنین کاری را یک موسسه خاصی انجام دهد تا این شبهه را در بربگیرد که وابسته به سازمان، ارگان، حزب و…خاصی است. در بسیار از موارد این رصد وعده ها توسط خود مردم صورت می گیرد و حتی مبلغ آن را می پردازند. چون می دانند کاری است که به بهبود اوضاع کشور کمک می کند.»
